“Als je je eigen ervaringen meeneemt, maar er niet meer door wordt overspoeld, kun je bruggen slaan tussen de verschillende werelden”
Het is een jaar geleden dat onze collega Marion Mus totaal onverwacht overleed. Marion was een pilaar voor de mensen om haar heen. Een rots in de branding. Een kei in peptalk. Met hart en ziel bezig om de leefwereld en de systeemwereld te laten samenvloeien tot één wereld van wederkerigheid en aanvulling. Trots op haar mooie gezin: Nick, Esmee, Arne. En zij op hun beurt waren trots op Marion, want na jaren van tegenwind was het haar gelukt om haar leven een prachtige draai te geven.
Als ervaringsdeskundige was ze aan een nieuw hoofdstuk van haar levensverhaal begonnen. Tijdens het intakegesprek voor de opleiding tot ervaringsdeskundige was ze overigens heel duidelijk over wat ze wilde, maar ook over wat ze beslist níet wilde: ‘Niet dat respect voor die volharding, tot het irritante aan toe.’ Haar docent uit die tijd herinnert zich hoe Marion het gedrag van de mens vaak vergeleek met dat van apen. ‘Dat was heel verhelderend. Je begreep ineens veel beter waarom mensen bepaalde dingen doen of nalaten.’ Ook haar directe aanpak, zonder iets mooier te maken dan het is, staat hem nog goed voor de geest. ‘Het heeft me als docent vaak in verlegenheid gebracht. Door die oncomfortabele gesprekken heb ik veel van haar geleerd.’
Met haar humor, haar positieve uitstraling en haar recht-door-zee en doe-maar-normaal mentaliteit ontwikkelde ze zich tot een toonbeeld van Sterk uit Armoede en een voorvechter van werken met ervaring als kennisbron. Kroon op haar inspanningen was haar detachering bij de programmadirectie van de Aanpak Armoede en Schulden van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Daar werd ze geprezen om haar oog voor het bredere verhaal van gedupeerden en mensen die in armoede en schulden leven. ‘Ik vind het ontzettend fijn dat de meerwaarde van het werken met ervaringskennis zo wordt gewaardeerd!’, schreef ze op LinkedIn. Als intelligente vrouw met een scherp observatievermogen kon ze dingen glashelder uitleggen en duiden. Zo vertelde ze over vooroordelen en keuzes:
‘Arme mensen zijn allemaal dik en dom en ze roken allemaal, ze hebben allemaal honderd huisdieren, terwijl er geen geld voor is. En dat mensen dan tegen je zeggen: doe je huisdieren weg, stop met roken, want dat levert je geld op en dan kan je bijvoorbeeld je schuldeiser betalen. Daarmee beseffen ze niet dat het enige dat je aan hoop nog een beetje hebt of wat je kracht kan geven of waar je nog voor opstaat en je huis voor uitkomt, dat dat eigenlijk de dingen zijn waarvan ze vinden dat je die moet weghalen. De keuzes die mensen maken komen vaker voort uit dat alles al zo hopeloos is en dat ze geen uitweg meer zien en dat ze zichzelf troosten door iets te doen wat niet altijd een goede keuze is, maar wel eigenlijk heel logisch.’
Als het om ‘de goede zaak’ ging was haar niet snel iets te gek. Zo was ze samen met collega’s van Sterk uit Armoede betrokken bij een theaterprogramma in een circustent. Een ludieke, opvallende en laagdrempelige manier om in acht verschillende dorpen in gesprek te komen met mensen die aan de zijlijn van de samenleving staan. Haar overlijden was een donderslag bij heldere hemel. Eén van de collega’s verwoordde het zo: ‘De wereld heeft een krachtige, prachtige, humorvolle, empathische, zorgzame, slimme, lieve vrouw verloren.’ We missen je enorm Marion. Maar je blijft ons inspireren!
Team Expertisecentrum Sterk uit Armoede
Uitgezwaaid
We zwaaien mensen
uit ons leven
zonder het vooraf te weten.
“Was gezellig”,
“Zie je gauw”,
“Welterusten”,
“Ik hou van jou”.
En wat voelde als een komma
blijkt uiteindelijk een punt.
We zwaaien uit
zonder te weten;
omdat je soms
niet weten kunt.
Merel Morre, dichter.